Ենթադրենք՝ անհրաժեշտ է 25,734 կոտորակից հանել ստորակետից հետո նույն քանակով թվանշաններ ունեցող 23,715 կոտորակը։
Գրենք դրանք սովորական կոտորակների տեսքով և կատարենք հանում.
Ինչպես և գումարման ժամանակ, այս գործողությունները հարմար է գրի առնել սյունակով, այսինքն՝ օգտագործել տասնորդական կոտորակների հանման հետևյալ հաշվեկանոնը.
1) Հանելին գրվում է նվազելիի տակ այնպես, որ
հանելիի ստորակետը և թվանշանները լինեն նվազելիի
ստորակետի և համապատասխան կարգերում
գրված թվանշանների տակ։
2) Կոտորակների միջև դրվում է հանման նշանը, և
ներքևում գիծ է տարվում։
3) Ստորակետներն անտեսվում են, և կատարվում է
համապատասխան բնական թվերի հանում։
4) Գծի տակ գրված թվի գրառման մեջ ստորակետ
է դրվում նվազելիի և հանելիի ստորակետների տակ։
Ենթադրենք՝ պետք է 0,7‐ից հանել 0,381։
0,7‐ին երկու զրո կցագրելով՝ կստանանք 0,700։ Այժմ կարող ենք կիրառել հաշվեկանոնը։
0,700
–
0,38
——-
0,319
Առաջադրանքներ
1) Կատարե՛ք հանում.
ա) 3,56 – 2,14=1,42 գ) 111,782 – 65,327=46,455 , ե) 0,625 – 0,1=0,525 ,
բ) 81,22 – 53,12=29,10 , դ) 17,1 – 8,256=8,844 , զ) 7,35 – 6,35=1 ։
2) Ինչքանո՞վ է 27,38մ-ը մեծ 13,81 մ‐ից։
13,57
3) Գտի՛ր *-ը
ա) 7,86 + 2,19 = 10,05 , գ) 117,18 – 78,939 = 38,241 ,
բ) 43,19 + 1,924 = 45,114 , դ) 53,27 + 36,73= 90։
4) Կատարե՛ք հանում.
ա) 1,037 – 1=0,037 գ) 8,002 – 8=0,002 ե) 107,03 – 56=51,03 ,
բ) 3,263 – 2=1,263 , դ) 11,397 – 9=2,397 , զ) 34,56 – 29=5,56 ։
5) Ուղղանկյան կողմերի երկարությունները 6,37դմ և 10,01դմ են։ Ուղղանկյան մեծ կողմը փոքրացրել են 3,2 դմ-ով, իսկ փոքր կողմը՝ 5,5 դմ-ով։ Որքա՞ն է ստացված ուղղանկյան պարագիծը։
15,36 դմ
6) Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.
ա) (0,241 – 0,15) ⋅ 100 + (3,72 + 14,25) ⋅ 10=188,8
բ) (56,37 – 43,21) ։ 10 – (2,36 – 2,01) ։ 100=1,3125
Մարկ Բուդաղյանի Ուսումնական Բլոգ 